Forex piyasasına yeni adım atan hemen herkesin kafasını karıştıran bir kavram vardır: lot.
İlk bakışta teknik bir detay gibi görünür ama aslında risk yönetiminin, sermaye korumanın ve hatta psikolojik rahatlığın temel taşıdır.

Bu yazıda lot nedir, nasıl hesaplanır, pozisyon boyutu neye göre belirlenir ve tüm bunlar kazanç/kayıp dengesini nasıl etkiler adım adım ve sade bir dille ele alacağız. Çünkü doğru lot seçimi, sizi sadece zarardan değil, kendinizden de korur.

Lot Nedir? Neden Önemlidir?

Basitçe söylemek gerekirse, lot işlem hacmini temsil eder. Forex’teki bir işlemde ne kadar büyüklükte pozisyon açtığınızı ifade eder.

• 1 Lot = 100.000 birim baz para
• 0.1 Lot (Mini Lot) = 10.000 birim
• 0.01 Lot (Micro Lot) = 1.000 birim

Örneğin EUR/USD paritesinde 1 lotluk işlem açarsanız, 100.000 euro alıp aynı anda karşılığında USD satarsınız.

Burada kritik olan şey şu: Lot büyüdükçe, kazancınız da zararınız da hızla büyür. Bu yüzden bir işlem açarken ilk sorunuz “nereden girsem?” değil, “ne kadar risk alıyorum?” olmalı.

Pip, Lot ve Para İlişkisi

Birçok yatırımcı pip hesabını yapar ama iş onu paraya çevirmeye gelince kafası karışır. Gel basit bir örnekle bakalım:

• EUR/USD paritesinde 1 pip = 0.0001
• 1 lotluk işlemde 1 pip ≈ 10 USD
• 0.1 lotta 1 pip ≈ 1 USD
• 0.01 lotta 1 pip ≈ 0.10 USD

Yani 50 piplik bir hareket:

• 1 lotta: 500 USD
• 0.1 lotta: 50 USD
• 0.01 lotta: 5 USD

Bu fark çok önemli. Çünkü aynı analizle girilen iki yatırımcıdan biri kâr ederken mutlu olabilir, diğeri aynı işlemde fazla risk aldığı için uykusuz geceler yaşayabilir. Bu tamamen lot seçimine bağlıdır.

Risk Yönetimi: Pozisyon Boyutu Nasıl Ayarlanır?

Profesyonel yatırımcılar her işlemde genelde sermayesinin %1’inden fazlasını riske atmaz.
Diyelim ki hesabınızda 1.000 dolar var ve bir pozisyonda en fazla 10 dolar kaybetmeyi göze alıyorsunuz. Stop mesafeniz 50 pips ise:

Pozisyon boyutu = (Risk / Stop pip) / Pip değeri
(10 / 50) / 1 = 0.2 lot → 0.2 lot işlem açabilirsiniz.

Bu hesaplamayı alışkanlık haline getirirseniz, duygularla değil, sayılarla işlem yapmaya başlarsınız. Ve bu, forex’te hayatta kalmanın anahtarıdır.

Yaygın Hatalar: “Tüm Sermaye ile İşlem Açmak”

Yeni başlayanların düştüğü en büyük hata: “Küçük hesapla büyük işlem açmak.”
Hesapta 100 dolar var ama 0.5 lotla işlem açıyor. Birkaç pip ters hareket, patlama kaçınılmaz. Bu durumda sorun teknik analiz değil, aşırı risk.

Forex’te amaç “tek işlemle zengin olmak” değil, istikrarlı şekilde sermayeyi büyütmek. Bunun da yolu küçük adımlarla ilerlemekten geçer. Gerekirse pip başına 10 kuruş kazan, ama hesabı koru.

İşlem Psikolojisine Etkisi

İlginçtir ama lot büyüklüğü, yatırımcının psikolojisini doğrudan etkiler.
Aynı kişi, 0.01 lotla işlem yaparken rahattır, piyasa aleyhine hareket ettiğinde bile panik yapmaz. Ama aynı analizle 1 lot açtığında, pip oynamaya başlar başlamaz terlemeye, ekrana kitlenmeye başlar.

Bu stres, hatalı kararlar doğurur:

• Erken çıkış
• Stop-loss iptali
• Zararda ortalama yapma (martingale)

Halbuki doğru lotla girilen işlemde psikolojik baskı çok daha düşük olur. Çünkü zarar durumunda kaybın sınırı bellidir, yönetilebilirdir.

Kazanmak İçin Önce Kaybetmeyi Yönet

Forex’te kazanç yolculuğu, büyük işlemlerle değil, kontrollü riskle başlar. Lot büyüklüğünü doğru ayarlamak, sadece işlem mantığını değil, psikolojini de sağlamlaştırır.

Unutma, İşlem açmak kolay. Zor olan, o işlemi yönetmektir ve bunun anahtarı, doğru lot, doğru risk, doğru zihin.